Uniek historisch document uit Gieterveen (1945)

353

kaftVan de heer Gertjan Rhebergen hebben we een oud stageverslag van zijn moeder, Janny Bakhuisen, ontvangen uit 1945. Dit verslag geeft een goed beeld hoe het boerenleven eruit zag tijdens het laatste oorlogsjaar.  Janny Bakhuisen liep in 1945 stage voor de opleiding Huishoudkundige (ten plattelande) te Zetten. Haar tweede stage deed ze bij de familie G. Nijboer wonende aan de Hilte F6 te Gieterveen. Tijdens haar stage die ze liep 25 feb t/m 26 juni 1945 heeft ze een uitgebreid verslag geschreven met mooie illustraties en foto’s.

De opleiding huishoudkundige (ten plattelande) is een economische en sociale opleiding, waarbij de focus lag op het boerenbedrijf. In het verslag beschrijft ze dan ook precies hoe groot de landerijen waren, waaruit de grond bestond en wat er verbouwd werd. Er wordt tevens in detail beschreven over hoe de boerderij er van binnen uitzag en hoe bepaalde dingen, zoals het toilet, werkten.

“Het privaat is achter in de koestal. Het is niet echt een systeem,  maar het lijkt wel een glij systeem. De fecaliën glijden in de gierput, waar ook de mest van de koeien inloopt.”

Er was ook veel aandacht voor het reilen en zijlen van de huishouding. Zo wordt de kleding van de boer, boerin en kinderen uitvoerig besproken en was er ook aandacht voor de lichamelijke hygiëne.

“Dagelijks wast zich men bij de pomp en wekelijks wast men zich in de slaapkamer in een grote geëmailleerde bak.”

Verder zijn er diverse foto’s ter illustratie van de landbouw activiteiten bijgevoegd en getailleerde plattegronden van de gewassen en planten in de tuin rondom de boerderij (zie hieronder). In de tuin werden bijvoorbeeld tabaksplanten gekweekt,  omdat tabak in de oorlog waarschijnlijk niet goed voorhanden was. Wat verder opvalt, is dat er met geen woord over de oorlog gerept wordt. Wat hier de reden van is, is niet bekend. De stage is namelijk na de oorlog afgelopen en er hoeft dan niet meer gevreesd te worden voor represailles van de Duitse bezettingsmacht i.v.m. eventuele negatieve uitlatingen over het regime.

Het gehele verslag kun je hier lezen!

aardappels rooien aardappels rooien2

aardappels schoffelen binden haver

boerderij dorsen koolzaad

halen van haver korenmaaien machine met aflegger

melkerij roggemijt