Taal is voortdurend aan veranderingen onderhevig. Vooral met de intrede van de computer zijn er veel nieuwe woorden ontstaan die in eerste instantie alleen door computergebruikers gebruikt en begrepen werden, maar omdat gans het land tegenwoordig aan de i-pad of de computer zit, voor iedereen gebruiksgoed zijn geworden. De taalontwikkeling en daarbij de verengelsing gaat zo snel dat óók mensen met een prima scholing en een goed stel hersens in deze jungle(oerwoud) de weg weleens kwijt raken. Ik stoor mij regelmatig aan zaken die in het Engels zijn weergeven, terwijl die ook heel gemakkelijk in het Nederlands kunnen worden gezegd. Er zijn bovendien in onze contreien veel mensen met leesproblemen, mensen die vroeger met lezen niet konden meekomen en het daarom op zeker moment maar opgaven. Voor deze mensen zijn er nu cursussen om alsnog te leren lezen en schrijven. Een prachtig initiatief, maar hoe moeilijk wordt het nu de taal zo snel verandert dat zelfs mensen die wél goed kunnen lezen en schrijven óók in die maalstroom van nieuwe termen en woorden vastlopen? Wie helpt ze daarbij óf moeten we het allemaal wat simpeler houden?
Een taaldingetje: Onlangs las ik in De Schakel dat er in de Basisregistratie Personen(BRP) vanaf 1 april een paar wijzigingen gaan gelden. Het schijnt dat de vensterenveloppe geen regels langer dan 35 posities kan bevatten, omdat het adres dan onleesbaar wordt. Hierdoor mogen plaats-of straat-namen niet meer dan 24 letters bevatten. Gasselterboerveenschemond bevat 25 letters. Wil men de wet streng hanteren dan zal er dus 1 letter af moeten vallen. Als ik in het bestuur van de BRP zat zou ik hebben voorgesteld het venstertje iets langer te maken, zodat Gasselternijveenschemond in haar volle lengte te lezen is. Want Gasselternijveenschemond is me lief. Alleen al vanwege het feit dat het in de puzzelwoordenboeken als de langste Nederlandse plaatsnaam staat vermeld, dient het als zodanig te blijven voortbestaan. Om aan die 24 letters te komen heeft een lid van de BRP voorgesteld om de o uit het laatste woorddeel te schrappen, zodat Gasselternijveenschemond wordt verminkt tot Gasselternijveenschemnd.
Ik geloof dat de persoon op het moment dat-ie dit bedacht heeft in een zeepbel opgesloten zat. Want als er dan toch afgekort moet worden, waarom dan de ch niet weggehaald of het gehele middenstuk ternijveensche en er Gasselmond van gemaakt? Zo bekeken kunnen er best nog wel meer plaatsnamen worden verkort. Wat te denken van Gasselternijveen? Gasveen is meer dan genoeg? En Gasselte – Gast. Rolde – Rolt. Gieterveen – ’t Veen. Eext – Ex. Eexterveenschekanaal – Extal. Annerveenschekanaal – Ankan. Gieten – Gien. Nieuw-Annerveen – Nanveen…enzovoort. Als men dan toch wil inkorten, amputeer dan in de volle breedte of verbreedt gewoon het venster.
Maar het kan natuurlijk ook zijn dat de BRP haar burgers voor het lapje wil houden. De wijzigingen worden namelijk op 1 april a.s ingevoerd. Wees dus op uw hoede en sluit deuren en vensters voor grappen als van het BRP en houd op 1 april vooral uw plaatsnaambord goed in de gaten! Voor mensen met een leesprobleem zou het uiteraard een enorme vooruitgang zijn. Maar daar is het die mensen van de BRP vrees ik helemaal niet om te doen.
Willem (W).
