Er wordt weleens gezegd dat een stukjesschrijver uit elk gegeven een stukje moet kunnen wringen en misschien is dat wel zo, maar dan houdt men geen rekening met de lichamelijke omstandigheden van de schrijver. Roald Dahl -wie kent hem niet?- leed zijn levenlang aan hevige rugpijn en had in zijn schrijfhuisje te Great Missenden (ten Noord-Westen van Londen) een speciaal geprepareerde fauteuil. ‘Zo is het te doen’, liet hij Ivo Niehe, die eens bij op bezoek was, weten. Van Charles Dickens is bekend dat hij leed aan hevige migraine en dan toch van die dikke pillen schrijven. Zeer bijzonder. Ook John F. Kennedy leed aan hevige rugpijnen en ontving in een stalen corset allerlei wereldleiders. Ik geef het ze te doen. Als ik een boer met een schoffel gans de dag in een hoek van 45 graden bezig zie, voel ik de pijn al bijna. Het zelfde met stratenmakers en al die gravers voor onze waterleidingen of glasvezelkabels. Heel slecht voor de rug. Onlangs zag ik bij Expeditie Grunn nog een aardige ploeg Oost-Europeanen bezig een enorm veld van onkruid te ontdoen. Ecologische landbouw, geen gif, ben ik erg voor, maar jongens dat moet toch ook machinaal kunnen? Waarom zeg ik dit want ik ben niet meteen van het klagen over pijntjes hier en pijntjes daar (PHPD), maar de laatste tijd schiet mij de ene vuurpijl na de andere door mijn onderrug. Op naar de fysio dus en na een aantal pijnlijke knedingen ging het weer. Ik kon mijn wandelrondje weer aan. Nu is het geheugen een onbetrouwbare griezel. Ze zal geen waarschuwinkje vooraf geven als de rug op zijn donder gaat krijgen en dat je weer een paar dagen als een hoepel rond krummelt. Dat overkwam mij. Ik noemde Roald Dahl niet helemaal zonder reden. Voor het lezen gebruikte ik jarenlang een van de twee fauteuils die nog stammen uit de tijd van mijn grootouders. Enkele keren opnieuw bekleed, maar dat hield de houtworm niet tegen. Er brak eens een poot af en ik repareerde het met metalen plaatjes. Geen kijk. Een meubelmaker zou er tranen van in de ogen krijgen. Maar ik was wies met mijn ouwe stoel – zelfs toen de metalen veren steeds venijniger tegen mijn onderrug duwden, bleef ik hem trouw. Een extra kussen bracht ook geen oplossing. En dus overwoog ik de oude fauteuil toch maar weg te doen. Hij had zijn tijd echt gehad. Ruim honderd jaar oud, wat wil je? Het voelde weliswaar als een kleine revolutie, een soort amputatie. Toen deed zich bijna gelijktijdig het wonder voor dat ik een prachtige opstastoel kon krijgen. Voor niks! ‘Doen!’, zei mijn vrouw. Wij wrikten de nieuwe stoel in de Peugeot -het  paste precies- en wrikten het met zeker zoveel moeite weer uit de Peugeot en tilden het naar binnen. Dat had ik misschien beter niet kunnen doen en evenzo mijn helper en maat niet, want ook hij kampt met chronische rugklachten. ’s Avonds begon mijn rug te branden en de volgende dag was het opstaan een ramp. De stoel zit geweldig, dat is een ding dat zeker is en ik zal er nog menig boek in lezen. Eerst een beetje bijkomen, de rug weer op orde zien te krijgen en dan die ouwe stoel naar de vuilstort. Misschien schuilt er in het afstaan van die ouwe stoel wel een soort wraak. Niet voor niks zijn die verhalen van Roald Dahl vaak zo bitter, zo vol gemenigheid, maar kunnen kinderen en volwassenen over de hele wereld er zo vreselijk om lachen. Zo beschouwd kan het ook veel opleveren.  Even doorbijten dus. Morgen gaat de zon schijnen (is beloofd!). Oranje is goed begonnen. Dat geeft de mens wat extra levensvreugd en het nieuwe kabinet is na veel stampei eindelijk voltallig. Maar zien wat er van terechtkomt. Over drie dagen begint de zomer écht. Geniet ervan! Moi!!

Willem.

Mij zult u niet horen dat de zon deze ochtend haar best niet deed. Ik zeg dit omdat PVV-voorman Wilders bij de presentatie van het langverwachte coalitieakkoord ons Nederlanders dit beloofde. Hij zei het hardop: ‘De zon zal weer gaan schijnen in Nederland’. Niks op tegen, zou ik zo zeggen. Dat die verrekte zon al jarenlang onze tuintjes, sportvelden en waterwegen in mini-Sahara’s verandert, was hem kennelijk ontgaan. Maar zo moet je dat natuurlijk niet lezen. Die zon van Wilders betekent dat wij door onder andere zijn toedoen van een druilerig, zwartgallig volk veranderen in een warme en vooral plezierige. En dat gaat hij regelen, heeft hij gezegd. Ik heb voor de hoofdlijnenakkoord een paar extra kranten doorgenomen om mij goed te laten voorlichten. Dat viel nog niet mee. De nadruk ligt op de asielinstroom en de opvang van statushouders en het stikstofrapport. Omdat dit problemen zijn die zullen blijven terugkomen, die meerdere kabinetten Plasterk en opvolgende zullen bezighouden, laat ik dat even rusten. In hoofdzaak gaat alles over bestaanszekerheid en dus over geld. We leven in een gepolariseerd, een verdeeld land. Om de zon kans te geven iedereen te beschijnen, zou je dus meer toenadering verwachten, maar tot mijn verbazing lees ik dat de verschillen tussen rijk en arm ‘niet kleiner moeten worden’. Dit is in tegenspraak met de belofte dat de minima het beter zouden krijgen. De beloofde afschaffing van de eigen bijdrage in de zorg verdween al na een dag in de koelkast. Het huidige bedrag van €385.- zal vanaf 2027 worden verlaagd naar €165-. Mooi. Daar kunnen ook de oppositiepartijen mee leven. De zorg moet voorts op de schop om mogelijk dat gat te dichten. Het financiële voordeel van de zonnepanelen -salderingsregeling- wordt afgeschaft. Ook straffen zullen fors worden verhoogd en aangerichte schade, ook gepleegd door kinderen en jongeren bijvoorbeeld door vuurwerk, zal worden verhaald op de ouders.

Zomaar een paar punten die eruit springen. Opvallend is ook dat het nieuwe kabinet de verengelsing wil tegen gaan. Daar ben ik in beginsel niet op tegen, want de Nederlandse taal en het gebruik ervan is mij lief, maar zonder Engels, Frans, Spaans, Duits enz. kom je in de mondiale zakenwereld niet ver en veel bedrijven vestigen zich hier juist vanwege het milde belastingklimaat én omdat die Hollanders zo tolerant en zo goed in talen zijn. Vandaar ook dat studenten uit de hele wereld hier graag willen studeren en daar kun je als land van profiteren, want veel van die afgestudeerden blijven hier hangen. Ik begrijp best dat men in onze grote steden wat betreft het Engels is doorgeslagen, maar zou men de toegang voor de expats moeilijk maken, dan zal dit kunnen betekenen dat zij elders in Europa hun bedrijven gaan vestigen. De economie vaart wel bij de verscheidenheid aan burgers en dus ook aan talen. Neemt niet weg dat Nederlands onze hoofdtaal moet blijven! Maar met de leesvaardigheid ervan staat het volgens het Pisa-onderzoek (dit heb ik niet bedacht!) niet best. Eenderde van de 15-jarigen heeft grote moeite met de taal van de lessen. Dat is zorgwekkend. Eén van de redenen, zegt het rapport, is het gebruik van mobieltjes in en buiten de klas. Ze kunnen zich daardoor onvoldoende concentreren op de lesstof. Nu is het lezen van boeken en tijdschriften al geen populaire bezigheid van de jongeren en dat zal met de voorgestelde verhoging van de BTW op de gedrukte journalistiek (kranten en tijdschriften) en boeken van 9% naar 21% alleen maar slechter worden. De culturele sector, van Jannes tot Coldplay, van popfestivals, toneel tot en met de openbare leeszalen (waar veel meer gebeurt dan alleen lezen!) zullen met deze BTW-verhoging te maken krijgen. Preventie, inclusief sport en bewegen, moet meer centraal komen te staan, maar niettemin zal er fors worden geschrapt in de subsidies waar sport en bewegen juist afhankelijk van zijn! Waarschijnlijk bedoelen de coalitiepartijen hiermee dat de lidmaatschappen voor het beoefenen van sport/sporten, evenals de entreeprijzen voor het aanschouwen ervan worden verhoogd. Jammer, want nu kunnen veel gezinnen al geen zwemkaarten meer betalen. Daar zal de extra toeslag voor de allerarmsten niet veel aan veranderen. Het woord ’toeslag’ heeft nu eenmaal een bar slechte naam. Dus ja, al met al een harde dobber.

Ik begon mijn stukje met de zon en wil eindigen met dat liedje van René Froger: ‘Een eigen huis, een plek onder de zon’. Dit is helaas voor heel veel mensen nog steeds niet weggelegd. Óf en wát het kabinet Plasterk 1 zal verwezelijken, moeten we nog maar zien. Want die koelkast van Wilders zit nog stampvol  …..

Willem.

Bijgevoegde afbeelding is gegenereerd door Copilot. 

Het schrijven van stukjes, ook wel columns genoemd, zoals door duizenden Nederlanders wordt gedaan, is niet zonder risico. Dat merkte ik zo-even, toen mij werd gevraagd of ik het onlangs geplaatste stukje van de site wilde halen. Iemand herkende hierin zijn vader, die ik niet aardig had weergegeven. Dit spijt me oprecht en ik heb toegestemd het stukje te verwijderen. Ik had het gegeven aangewend om de problematiek van de woningnood en de ongebreidelde koopzucht -het consumptisme- in een breder perspectief te plaatsen. Het zou helemaal niet moeilijk zijn om de beschreven situatie te plaatsen in een stad als Groningen of nog verder uit de buurt, bijvoorbeeld Appingedam of Meppel. Plaatsen waar ik graag kom en waar ik ook altijd wel mensen op bankjes zie zitten en waarvan ik mij als geïnteresseerde in menselijke verhalen eveneens afvraag wat er in zulke mensen omgaat. Zolang het op afstand blijft, zal de lezer het verhaal als een metafoor tot zich nemen, maar o wee als het te dichtbij komt. Ik heb dat weleens eerder ondervonden. Het blijft op eieren lopen. Maar omdat ik in het stukje ook aandacht besteedde aan het probleem van de stille armoede en de aandacht wilde vestigen op het voedselkastje aan de Broek, zou het betekenen dat dit nu ook van de site verwijderd werd en dat was niet de bedoeling. Vandaar dat ik dit meeneem in dit schrijven. Want er zijn heel veel mensen armlastig. Mensen die elke eurocent moeten omdraaien om rond te kunnen komen. Die (veelal tegen hun zin) bij de voedselbank lopen. Voor deze mensen zijn de voedselbanken bedoeld. Iedereen kan er houdbare etenswaren in plaatsen en daarnaast toiletartikelen en maandverband.  Als u er voor in aanmerking komt, mag u deze producten gratis meenemen. De regels die hiervoor gelden, staan voorop de voedselkast. Want armoe is geen schande, het kan ons iedereen overkomen …!

Willem.

Vervangende tekst is hier te vinden: https://gieterveen.com/b-mea-culpa/

Onze toekomstige Koning en Koningin kregen in 2002 als huwelijksgeschenk van het Nederlandse volk een fonds cadeau, het Oranje Fons. Beetje wonderlijk cadeautje, niet om boven je bed te hangen, maar dat was de gouden koets ook niet. Het Oranje Fonds heeft tot doel kansrijke instanties te ondersteunen met donaties en giften, waaronder een deel van de inleg van de Nationale Postcode Loterij en De Lotto. Als lootjeskoper betaal je dus indirect mee aan deze Koninklijke Sigaar. In dat fonds huist ook NL-Doet. Ze houdt zich bezig met het aanzwengelen van allerlei initiatieven voor het algemeen nut. Ons dorpshuis is een van de deelnemers. Gisteren waren er in het kader van NL-Doet een kleine 20 mensen bezig allerlei karweitjes te verrichten. Een gezellige club. Tegen de middag was het mooi geweest. Zouden de werkzaamheden zonder het initiatief van NL-Doet niet gebeuren, dan zou de boel op zeker moment misschien vastlopen en/of verslonteren, want het dorpshuis is voor een heel groot deel aangewezen op de steun van vrijwilligers en initiatieven als NL-Doet zijn goud waard. En alles dankzij gemotiveerde, onbetaalde krachten. Mensen die zich belangeloos inzetten voor de gemeenschap. Hulde!!Eén van de regels van het Oranje Fonds is dat politiek en religie geen criteria mogen zijn van hun steun. Het geeft aan dat het voor iedereen beschikbaar moet zijn. In het Journaal dook onze oude Koningin (nu Prinses) op tussen de bloempotten in een kas. Ze had haar rubberen laarzen er weer voor uit de kast gehaald. ’t Is Nederland op z’n leukst: liefelijk en vredig. Maar ik kreeg ook een beetje het gevoel alsof er twee Nederlanden bestaan: een makkelijke en een moeilijke.

Aan de date van Geert Wildert komt bijvoorbeeld geen eind. De eerste huwelijksmakelaar strandde al voor er een knuffel in zicht kwam en de tweede leverde van de week een nogal armetierig program af. Oude wijn in nieuwe zakken. Er was veel gemokt en zelfs gehuild, maar de heilige vonk bleef uit! De vraag is dan ook of dit een lijflijk (lees: houdbaar) huwelijk wordt of eentje met de zwierezwaai van een afgedragen handschoen. Ik vrees het laatste. Nederland is mede door deze zwalkerigheid een land van zeurzakkers geworden. Niemand weet waar het naar toe gaat en dat terwijl er in het Oosten en in het Westen van ons kikkerlandje grote rampen gaande zijn en op termijn dreigen. Ik hou mijn hart vast als dat uit de klauwen gaat lopen.

Toch een beetje aardig afronden. Op de eindstreep van de winter, terwijl we de warmste 14de maart ever achter de knopen hebben, was gisteren ook de start van de Boekenweek. Een feestje voor lezers. Bij besteding van 15euro aan boeken het gratis   boekenweekgeschenkboekje, dit jaar geschreven door het gezin Chabot. Vader Bart + zijn vier zonen en moeder als verbindende factor. Een vrolijk gezelschap, het dient gezegd. Het heeft te maken met het thema ‘Bij ons in de familie’. Een mooi gegeven in deze onrustige tijden. Of er per saldo méér door wordt gelezen, is zeer de vraag. Met het enorme aanbod aan titels zou je zeggen van wel, maar de oplagen spreken dit tegen. Neemt niet weg dat lezen een hele plezierige tijdsbesteding is. Ter lering, ter verpozing en/of ter vermaak …. Hoe dan ook. Ik wens u veel leesplezier, een heel goed Pasen en start van het voorjaar!

Willem.

Een nieuwjaar beginnen heb ik altijd lastig gevonden. Als jonge werknemer van Stork te Assen ervaarde ik in 1968 het enorme ongemak elkaar met een bijna verplichte omhelzing plus 1,2 of 3 smakzoenen een gelukkig nieuwjaar toe te wensen. Het was voor veel leeftijdsgenoten de eerste stap naar de volwassen wereld. Je zou deze oeroude gewoonte van enorm belang kunnen noemen en het naast carbid schieten, de Groninger eierbal en de Limburgse vlaai nomineren voor de Werelderfgoedlijst, als #metoo en even later corona geen roet in het eten hadden gegooid. We blijven sinds enige jaren keurig op afstand en eerlijk gezegd bevalt mij dat prima. Duidelijkheid alom! Bij deze wens ik u met een virale handdruk alsnog het allerbeste.

In onze familie zijn wij het jaar droevig begonnen. Onze broer Harm, bekend als Buddy, zanger van de sixtiesband Buddy and the Shapes, is op 4 januari j.l. ingeslapen. Zijn gezondheid was al jaren tanende. Het is verdrietig, maar wij hebben er vrede mee. Het vreemde gevoel dat we nu niet meer met 7 maar met 6 broers en zussen zijn, moet nog wel indalen. Dat heeft tijd nodig.

De winter was van korte duur. Dat wil zeggen: tot nu (15 januari, 10.00 uur) toe. Want donkere luchten dreigen en de voorspellingen zwalken alle kanten op. Dat brengt me bijna automatisch bij ons demissionaire kabinet. Dat loopt op een drafje leeg en de nieuw gekozen staatslieden zijn nog niet tot een besluit gekomen hoe de nieuwe regering er uit moet gaan zien. Er is veel onderling gekissebis en gewirwar. Tegen het voorjaar zijn alle zittende staatslieden vertrokken en/of staan ingeschreven bij het UWV. Dit kan natuurlijk niet eindeloos doorgaan. De wereld om ons heen vraagt om krachtige bestuurders en geen oelewappers die fluitend het zinkend schip verlaten. Over een krachtige bestuurder gesproken: Burgemeester Velema! Hij werd gekozen tot Groninger van het Jaar. Meer dan terecht, maar de reden dat hij is uitverkoren is om te huilen. Het is voor hem vechten tegen de bierkaai om de instroom van asielzoekers in zijn gemeente te beperken en tevens de gemoederen van de bewoners te sussen. Of de spreidingswet er zal komen is ongewis en dan nog is het de vraag of deze mensen gelijkelijk over Nederland zullen worden verdeeld. Geen enkele gemeente zit op hun komst te wachten. Het is diep treurig, maar de realiteit. Als het aan het nieuwe kabinet ligt, gaan de grenzen op een kiertje na dicht en zal de instroom nog slechts bestaan uit inwoners uit EU-landen, met name seizoensarbeiders. Om onze aardbeien te plukken, glasvezelkabels onder de grond te spitten en onze pakketjes te bezorgen. Want ja, dat moet natuurlijk wel gewoon doorgaan. En na gedane arbeid is het goed dumpen. Dat is het schaduweffect van onze rijkdom.

Gebeurt er ook nog wel iets aardigs in de wereld? O zeker! De zon breekt altijd -’t kan even duren- door de grauwigheid heen. Zoals nu. Tijd voor een wandelingetje. Jas aan, Rossi aan de lijn en over de drempel!  Nou, tot heurens maar weer!

Willem.

Wat zou mijn leven betekenen zonder kennis van het alfabet en de bekwaamheid van lezen? Een denkbeeldige vraag, waar ik het antwoord niet op weet. Want het is me gelukkig niet overkomen dat ik de Burgemeester-Nijenhuisschool doorlopend, het lezen niet goed machtig werd of er -om wat voor reden ook- de pest aan kreeg. Een kleine 10 procent van de 17.5 miljoen Nederlanders heeft moeite met lezen en schrijven. Een deel hiervan kan het helemaal niet. Alsof dit ineens naar boven is komen drijven, zijn er op de televisie nu twee programma’s die hierop inspelen. Zelfs in deze verkiezingsdagen besteedde het tv-praatprogramma Op1 er onlangs uitgebreid aandacht aan. Goeie zaak, vind ik. Want lezen en schrijven is enorm belangrijk. Het elkaar kunnen begrijpen in eenvoudige taal is in deze flitsende wereld erg noodzakelijk. Mensen die om wat voor reden ook het lezen en het schrijven niet machtig zijn, moeten zich op hele slimme wijze door de wirwar van borden en teksten in de supermarkt en andere winkels heen worstelen. De aanbiedingen gaan mogelijk voor een deel aan hun neus voorbij en brieven van de belasting of andere officiele instellingen verdwijnen onderin de la. Daardoor kunnen ze bepaalde voordelen en tegoeden mislopen. De gemeente Assen hield enige jaren geleden nog duizenden euro’s over, omdat ‘mensen die er recht op hebben het niet ophaalden’, zei zo’n gemeentelijke wijsneus. Maar juist in die groep was de leeskunde erg beperkt en dus wisten zij het gewoon niet. Dat is niet de schuld van deze rechthebbenden, maar van de ambtenaren, wiens taalgebruik voor deze mensen onbegrijpelijk was. Het doorgaans gebruikte woord voor deze mensen is laaggeletterden. Ik vind dit een neerbuigend woord. Alsof aan de overkant van het taalkennisspectrum de hooggeletterden staan. Ik wil daar liever niet in geloven. Uiteindelijk gaat het om het dagelijkse gebruik van het lezen en -iets minder belangrijk- van het schrijven. Op een van de vragen in Op1 hoe de lees- en schrijfbeperkten in dat televisieprogramma gaan stemmen, was het algemene antwoord dat ze dat nog nooit hadden gedaan. Zo’n één op de tien stemgerechtigen laat zijn/haar stem dus vanwege deze beperking lopen! Tenzij ze het middels een volmacht zouden laten doen of de hulp inroepen van een van de stembureaumedewerkers. Maar óf ze van het bestaan hiervan weten is maar de vraag, want in de partijspotjes wordt weinig tot geen aandacht besteed aan deze vergeten groep. Hun reactie ‘ach, dat stemmen heeft toch geen enkele zin’ maakt het des te treuriger. Maar ik begrijp het wel. Als ik mijn politieke voorkeur geheim zou willen houden, zou ik het potlood ook niet door een ander willen laten besturen. En zo gaan er dus heel veel stemmen nodeloos verloren. Op de vraag wat mij al dat gelees en geschrijf heeft opgeleverd kan ik moeilijk een goed antwoord geven. Het is vooral tamelijk bewegingloos leven en dat is afgaande op de huidige trend, dat zegt dat zitten het nieuwe roken is, héél ongezond. Nou ja, doe het dan maar met mate!
Tot slot wil ik u nog wijzen op het boekenkastje bij het dorpshuis. Daarin kunt u te allen tijde boeken plaatsen. Terugplaatsen mag, hoeft niet. U kunt er ook boeken in kwijt. En omdat u op 22 november in het dorpshuis uw stem mag uitbrengen, kunt u het kastje niet missen!

Willem.