Het ouwe café wordt (of is inmiddels al) verkocht, hoorde ik vanmorgen. Ik keek er niet echt van op. Het staat al jaren te verpieteren en dat heeft het niet verdiend. Er zal iets mee moeten gebeuren voordat het helemaal vervalt. Ik zei dus ‘Café Zwiers’ en iemand anders zei ‘Nee, café Hoving’. Dat gaf meteen aan dat wij wat betreft het pand uit twee verschillende tijden komen. Ik ken het namelijk als café Zwiers en noem het nog steeds zo, hoewel Derk en Hilly Zwiers het al in de zeventiger jaren verkochten. In de tijd dat zij het bestierden, kwam ik er als schoolkind nogal eens omdat wij schoolkinderen er in de grote zaal gymnastiekles van El Oosting kregen. In de zomertijd gymden we op het schuin achter het café gelegen sportveld. Op die plek staan nu huizen en het smalle Meertenspaadje van vroeger is een brede Meertensweg geworden. En we kwamen er natuurlijk als pupillen van Vlugheid en Kracht tijdens de gymnastiekuitvoering. Ik heb op dat toneel doodsangsten uitgestaan, omdat ik als tenger manneke geacht werd op mijn handen op de brug te staan, terwijl een van mijn klasgenootjes, staande op de leggers van de brug, mij bij de onderbenen vasthield. Het was een tour de force van jewelste. De acrobatenact van circus Toni Boltini was er kinderspel bij. En dan moest je ook nog weer naar beneden! Net zo’n drama. Soms maakte iemand een misstap, maar het liep naar mijn weten altijd goed af.  Als dit alles achter de rug was, kreeg ik van mijn vader in de voorzaal een flesje fanta (of iets van dien aard). Dat had ik meer dan verdiend. 

Met mijn enige acteursoptreden verliep het niet veel beter. Ik speelde in een kort drama het hoofd van een gezin, dat verder bestond uit mijn vrouw (Aaltje Germs) en twee kinderen (ik weet niet meer wie dat speelden). De rode lijn in het spel was dat  vader een nieuwe pyjama had gekregen, maar het ding was veel te lang en vader maakte amok. Tot zover ging alles goed. Wij gingen naar bed. Maar toen kwam eerst mijn vrouw (Aaltje dus) met een schaar het toneel op en knipte keurig een stuk van de pijpen van de pyjama. Daarna deden de twee kinderen afzonderlijk van elkaar hetzelfde. En als laatste moest ik dat dan doen. Wonderlijk dat dit alles zich zonder dat een van ons het door had plaatsvond. Maar goed, daarvoor was het toneel. Mijn knippen ging echter minder vlot dan dat van mijn geliefde huisgenoten. Ik begon, mogelijk door de zenuwen, te schelden dat de schaar stomp was, hetgeen leidde tot een geweldig gerob. Aan de zijkant van de coulissen zag ik mijn vrouw en kroost schateren van het lachen. Dat deed er ook geen goed aan. De zaal, mogelijk in de veronderstelling dat het zo hoorde, begon spoedig mee te lachen. Daarenboven begon ik woorden uit te slaan die helemaal niet in het boekje stonden. Souffleur meester Van Gogh probeerde mij vanuit zijn hokje nog enigszins bij te sturen, maar dat had weinig zin. Toen ik tenslotte een paar lappen van het inmiddels tot vod verworden ding had afgeragd en even later met het wanproduct op het tonel stond had het de lengte gekregen van een moderne boxershort. Ik mocht blij zijn dat het gezin niet uit pak’m beet vier of zes kinderen had bestaan. Weliswaar had ik de schaterlach op mijn hand, maar ik wist op dat moment absoluut zeker dat mijn toneelcarrière een vroege dood was gestorven.

Ach, en dan het bal na en vooral de polonaise aan het eind van zulke avonden. Ter verhoging van de feestvreugde werden er twee stoelen in het midden van de zaal of op het toneel geplaatst en aan het eind van de polonaise moest men per paar op de stoelen klauteren en elkaar een zoen geven. Niet zelden waren dat twee mensen die officieel helemaal niet bij elkaar hoorden, maar het kwam getalmatig zogenaamd zo uit of ze deden het expres. Romantiek van de eerste orde en hilariteit alom. Daar werd in de regel nog weleens lang over door gespeculeerd. Wij kinderen deden aan dat spektakel natuurlijk ook mee. Tenminste, als je durfde! Dagen kon ik er wakker van liggen. Zou mijn liefste schoolvriendinnetje waarmee ik het had afgesproken wel met mij…. of zou ze toch met Harrie of met Dikkie of met Bert of wie weet ineens met héél iemand anders….. Niets veranderlijker dan de mens. En als zij het nou ineens helemaal niet meer zou durven! Oh, heremijntijd, wat een kwelling! Maar het ging wél door en wij bestegen spontaan die twee stoelen en zoenden elkaar alsof het dagelijkse gewoonte was en ik was zo groots als een krielhaantje maar kan zijn! Helaas, de ‘verkering’ hield geen stand. De maandag erop was de begeestering alweer verbroken en speelde ze met Jan en alleman. Ik had nog veel te leren. We gingen van school en daarna kwam ik ook bijna niet meer in dat café.

En nu staat het al jaren te verkommeren. Jammer. De status van café zal het wel niet meer hebben. Maar het was toch de plek waar veel van de kinderen van Gieterveen ooit hun eerste schreden hebben gezet naar de grotemensenmaatschappij. Een café met een lange staat van dienst. Ik hoop dat er wat moois mee gaat gebeuren, al was het maar als een mooie en blijvende gedachtenis aan Derk en Hilly Zwiers .        

Sinds ik niet meer verplicht ben bij een werkgever arbeid te verrichten of bij het UWV als werkwillige ingeschreven te staan, hoef ik in principe om die reden nooit meer vroeg op. Dat is voor sommige mensen een zegen, voor anderen een ramp. Ze vrezen al ver voor hun pensionering het zogenaamde ‘grote zwarte gat’. Ik durf wel te zeggen, dat ik daar nooit bang voor ben geweest. Dat had vooral met de zwaarte van het werk te maken en met de manier hoe dat voor mij eindigde. Ik vulde mijn vrije tijd met legio andere dingen, wat ik nu in alle rust kon voortzetten. Een mensenleven bestaat ruw gezien uit drie periodes, te weten: de tijd dat je nog niet hoeft te werken, maar wel moet zorgen dat je dat later en het liefst met hart en ziel kunt doen (de school- en studietijd). Dan de lange periode dat je plezierig werk in een aangename omgeving met fijne collega’s verricht (voor velen helaas een utopie) en de derde periode die ik de uitzingtijd noem. In die periode zit ik nu. Aan het idee dat ik niets meer voor de maatschappij hoef te doen, kon ik vanaf het moment dat ik elke maand een zeker bedrag op mijn rekening gestort kreeg echter slecht wennen. Mijn vrouw evenmin. En dus probeerden wij ons nuttig maken. Dat kan in vereniging of in je eentje. Het opruimen van bermafval bijvoorbeeld zie ik als zo’n vrijwillig gekozen maatschappelijk baantje. Of het participeren in de Naoberhulpgroep, wat mijn vrouw doet. De aanloop naar de naderende vakantie is echter helemaal weg. Dat oude gevoel van ‘de dag vóór de vakantie’. Als we de werkplaats die laatste vrijdagmiddag moesten opruimen, alle rommel weggooien en de machines poetsen, zodat we over twee weken weer in een bijna onwennig schone omgeving konden beginnen en dat iedereen elkaar daarna een plezierige vakantie toewenste. Zo ging het ooit. In de huidige 24/7-maatschappij is dat allang niet meer aan de orde. ‘Maar jullie hebben altíjd vakantie’, hoor ik weleens. Dat is maar net hoe je het bekijkt. We reserveerden de laatste jaren meestal de weken 30, 31 en 32 en besteedden die weken deels aan huisonderhoud en dagjes rijden. Om en om. Het zou betekenen dat wij vandaag onze eerste vakantiedag zouden hebben. We zijn de hele dag druk met de tuin en een nieuw hek bezig geweest en morgen zouden we kunnen rijden. Maar het regent dat het giet en de rest van de week ziet er niet veel beter uit. Dat wordt ‘m niet. We kunnen natuurlijk week 31 nemen en wie weet hoe week 32 er uit gaat zien. Die uitwijkmogelijkheid hebben we. Dat is het aardige van de uitzingtijd. Nou ja, dan gaan we morgen maar met wat binnenhuisklusjes bezig en overmorgen misschien naar een overdekt winkelcentrum waar het niet al te druk is en zo maken we er toch wel wat van. Een vakantie in het buitenland -áls we dat al zouden willen- zit er voorlopig niet in. Noord-Nederland kleurt ineens roder dan de Westerwolder communisten van weleer en de grenzen gaan hortend en stotend weer op een kier. De ziekenhuizen merken de toeloop van vooral jonge coronapatienten – testen en quarantaine dreigt. Nee, we blijven maar mooi dichtbij huis. 

Nou, ik wens u allen prachtige vakantiedagen en een hele fijne zomer. Pas goed op uzelf en op uw naasten. Tot horens in week 33 of als het even tegenzit, week 34.

                                                                                                                   Willem.                        

Ik heb me teruggetrokken in het koelste deel van ons huis, ik noem het voor het gemak het achterkamertje. Een woord met een negatieve klank, want het schijnt dat er in regeringskringen in zulke kamertjes nogal eens gekonkelefoesd wordt over één en ander. Het wonderlijke is dat vanaf het moment dat ik mij hier neerzette, ik ook meteen een soort retrospectief voor ogen kreeg van het reilen en zeilen van ons zwabberkabinet. Dat bleek vooral na het oversteken van het coronavirus van onze landgrens. Zo’n indringer kenden we niet en dus diende er grof geschut te worden ingezet. Anderhalve meter afstand, handen wassen, quarantaine, halve- en hele lockdowns en avondklok werden nieuwe begripppen. Zelden zoveel gekissebis of moet ik zeggen regelrechte aanvallen, gehoord en gezien dan in de dagen van covid-19. Zelden ook zoveel ontredderde stuurlui aan wal zien staan. Lieden die heel die corona bezagen als een griepje en lieden die het zelfs niet eens als een ziekte, maar als een boze uitwas van Bill Gates en de zijnen zagen en zich onder geen beding wilden laten vaccineren. Willem Engel en soortgenoten aten het probeem luchtig weg met een banaantje uit eigen republiek. Ik laat complotdenkers, wappies, q-anons en andere wijsneuzen even buiten beschouwing. Ons kabinet had het er al moeilijk genoeg mee, temeer er in de Kamer een hardnekkige Baudet-infectie heerste. En toen viel heel het kabinet ook nog eens rollebollend over die vermaledijde kindertoeslagen. Alsof het gezeur van die Groningse gasslachtoffers al niet genoeg was, alsof onze staatskas dat er óók nog wel eventjes bij kon ophoesten. Jaahh, dan hadden ze maar beter moeten luisteren naar Omtzigt, dat Enschedese klokkenluidertje, Pieter voor insiders. Hij zat al sinds 2012 aan de deuren te rammelen, maar baas Rutte liet hem niet binnen. Mark wist helemaal niets van een kindertoeslagenaffaire, zei hij voor de bloedraad. Iedereen had onze premier kunnen vertellen dat die jongens uit de Achterhoek vasthouders zijn. En daar struikel je dan met zijn 149-gen over. Want Pieter zat inmiddels afgebrand thuis. Hij was overopvallend door mevrouw Ollengren aan de kant geschoven. ‘Functie elders’. Bijna even leesbaar als de letters KLM bij Schiphol. Deze term is in medialand en bij het UWV juichend verwelkomd als een zeer werkbaar staande begrip. In mijn werkzame jaren heette zo iemand gewoon een lastpost en dus overtollig. Sindsdien is het in Den Haag een wildernis van heen en weer gelieg en gebedrieg. Eén noemt het koudstellen van Pieter ‘sensibiliseren’, een ander noemt de journalisten inzake de zaak Graus ’tuig van de riggel’, kortom: de Haagse verloedering kent geen grenzen. Vroeger werd een opstandeling nog weleens weggezet als een recalcitrant of in het uiterste geval een schoft. Nu is het onderdeel geworden van politieke strategie. Omtzicht heeft zich inmiddels weer geroerd. Hij mag van het UWV twee uurtjes per dag computeren en heeft er meteen een memo van 60-70 pagina’s uitgeramd. Dat zal ze leren! Daarna nam hij ontslag. Alles met voorbedachte rade, want volgend jaar komen er weer landsverkiezingen. Tenminste, dat zeg ik. En let op, dan komt Pieter met zijn eigen partij. Daar kun je donder op zeggen. Pieter for president is misschien nog wat te vroeg, maar hij zal er alles aan doen om heel hoog te eindigen. Daar ben je geen hogere wiskunde voor nodig.

Het wordt warm in mijn achterkamertje. Ik breek uit! Ik heb zin in een banaan en een groot glas fris en daarna een kouwe douche. Dat zou voor de politiek in Den Haag ook zeer welkom zijn. Moi maar weer.                                                                                                               

                                                                                                                               Willem.                                                                                                                                              

Enige weken geleden stond er een uitgebreid artikel in het Dagblad van het Noorden waarin werd gesteld dat er in weinig Drentse gemeenten straten zijn genoemd naar vrouwen, in Aa en Hunze zelfs geen enkele. Dat is toch opmerkelijk, dacht ik, toen ik het las. Ik heb er eerlijk gezegd nooit zo bij stil gestaan. De reden van deze achterstelling is voornamelijk gelegen in het feit dat de mannen, en zeker in vroegere tijden, gezien werden als de pioniers bij de ontginning van dit gebied en bij de oprichting van scholen en verenigingen en uit een soort erkentelijkheid werden straten, pleinen of gebouwen naar hen vernoemd. Zou men nu al die personen onder een vergrootglas leggen, dan zouden er zeker meerdere afvallen. Dit even ter zijde. Maar speelden vrouwen niet een even belangrijke rol bij de ontwikkeling van het geeft niet welk gebied? Ik denk hierbij met name aan de huishouding en de opvoeding van de kinderen. Alsof dat geen enorme klus was, alsof dat niet telde. Het is jammer dat we het qua aantal naar mensen vernoemde straten moeten doen met de Tjassenswijk (genoemd naar de Groninger hopman Albert Tjassens, die dit gebied wilde vervenen en voor het vervoer van de turf deze wijk liet graven. De man stierf armoedig. Wie kent hem nog?), met de Meertensweg (genoemd naar het echtpaar Meertens dat vroeger aan het paadje dat later de Meerstensweg zou worden woonde) en het Burgemeester Nijenhuispad (genoemd naar de burgemeester die zich door de vijand tijdens de Tweede Wereldoorlog niet liet ringeloren). Daar zouden om tot een evenredige verdeling te komen toch zeker 2 à 3 straten vernoemd naar vrouwen bij moeten komen. En die mogelijkheid doet zich voor nu er plannen in de maak zijn voor een nieuw te bouwen wijk. De preciese omvang hiervan is echter nog onduidelijk. Naar wie zouden die straat/straten dan moeten worden vernoemd? Ik doe een voorzichtige gooi, hierbij niet uitgaande van eventueel in het oog springende verdiensten. 1) Geessien Kiewiet (1870-1955). Mooie naam. Sluit goed aan bij het groene uitzicht dat men krijgt. ‘Ik woon aan de Geessien Kiewietstraat’. Klinkt goed. 2) Jantien Groenwold (1838-1905). In het verleden woonden er meerdere Groenwold’s in Gieterveen. Zou gebruikt kunnen worden voor de Groenwoldseniorenflat (ik denk graag vooruit). 3) Margaretha van der Veen (1871-1909). Ook de naam Van der Veen komt al heel lang voor in Gieterveen. Dit zou mooi passen voor het te realiseren Margaretha van der Veenplein.

Dit zijn een paar suggesties om drie willekeurig gekozen vrouwen te eren. Maar er zouden natuurlijk ook vrouwen van veel recentere tijd kunnen worden vernoemd. Ik denk bijvoorbeeld aan juffrouw Trip (Dien Slagter), aan vrouw Zondag, aan Coba Dillingh of Anita Drenth-Kalk. Bijzondere vrouwen die het dorp mede gezicht hebben gegeven. Tegen de tijd dat de straatnamencommissie bij elkaar komt, zul je zien dat ze met voorstellen komen waar de honden geen brood van lusten. En mocht het met die nieuwbouw toch anders uitpakken, dan zouden we altijd nog de namen van de Broek, de Herenweg of de Boerendijk kunnen vervrouwelijken. Nou, gegroet maar weer…                                                                                                                 Willem

Ik heb het helemaal gehad met dat coronagedoe! Niet dat ik er zelf aan lijd, maar het gezever erover en dan het steeds maar uitstellen van de versoepelingsdatum is toch werkelijk om je hoed bij op te vreten. Houd daar toch eens mee op!, roep ik soms in lichte wanhoop naar het tv-scherm. En Hugo de Jonge de boel maar weer rechtkletsen. Ik krijg er het heen en weer van, ga er glad scheel van zien. En ik zeg dit ook om straks als het virus bezworen is en als we elkaar weer zonder mondkapje visueel kunnen aftasten (we zijn ongezien allemaal een jaartje ouder geworden, dat wordt nog even schrikken!) niet alsnóg de zeurkous ga uithangen. Nee, ik ben het nu helemaal zat en daarom zeg ik het nú: ik vind het gewoon -excusez moi- zwaar kut!  Zo, dát is er uit. Heerlijk! Even mijn boosheid op de vroege ochtend lucht geven. Je slaat de krant open en gelijk val je weer met je neus in die smerige coronaboter. Het nieuws kijk ik alleen nog ’s avonds en praatprogramma’s waar voortdurend enige voors en tegens om de meeste coronapunten lijken te strijden, mijd ik al helemaal. Het lijkt inderdaad soms wel een wedstrijd wie de meeste kennis in huis heeft. De AstraZeneca’s tegen de Pfizers en de Janssens…, je krijgt er een punthoofd van. Mijn prikken komen er overigens aan. Dat is een hele verlichting. Kortom, ik ben er langzamerhand wel een beetje over uitgeschreven. Punt.

Ingeschreven hebben wij ons voor een plek een dorp verderop. Het moest er eens van komen. Met de eindhaven nog heel ver uit zicht moet een mens toch de nodige voorzorgsmaatregelen nemen. We hopen natuurlijk tot aan onze dood in ons mooie dorp te kunnen blijven wonen, maar het is raadzaam ingeschreven en bekend te zijn bij de instanties die over de woningmarkt gaan. Dichter bij winkels of scholen is voor een hoop mensen een reden om te verhuizen, dat is goed te begrijpen, maar afscheid nemen van je geliefde huis is een zware dobber. Het zal daarom nog heel veel zweet en tranen kosten als we om ‘wat voor reden dan ook’ vertrekken. Maar wie weet doen zich er binnen enkele jaren ontwikkelingen in Gieterveen voor die ruimte bieden aan minder mobiele en behoeftige mensen. Met een dorp verderop denkt men vooral aan Gieten, eventueel aan Assen, Stadskanaal of Veendam, maar het  beoogde groeiplan van Gieterveen -ik hoor tijdens mijn ommetjes wel eens iets- liegt er niet om en wie weet komen er extra voorzieningen onder andere ten gunste voor de ouderen. Dat zou natuurlijk prachtig zijn. Dan blijven wij gewoon lekker zitten waar we zitten, in ons geliefde huisje, in ons geliefde dorp en heeft u nooit iets van mij gelezen over vertrekken. 

Nou, ’t beste maar weer en kop d’er veur. Moi! 

                                                                                   Willem